Μια νέα ολοκληρωμένη επεξεργασία του Τμήματος Παιδείας και Ερευνας της ΚΕ του ΚΚΕ εκδόθηκε και κυκλοφορεί από τη «Σύγχρονη Εποχή», με τίτλο: «Η θέση του ΚΚΕ για την Προσχολική Αγωγή των σύγχρονων αναγκών και δυνατοτήτων».
Οπως είναι γνωστό, το ΚΚΕ στη μακρόχρονη διαδρομή των 100 χρόνων δράσης του, έθεσε στο επίκεντρο της πάλης του την υπεράσπιση και ικανοποίηση των αναγκών και των δικαιωμάτων της εργατικής τάξης, των εργαζομένων και των παιδιών τους. Η δράση του ΚΚΕ είναι ταυτισμένη με την πάλη για έναν κόσμο με επίκεντρο τις κοινωνικές ανάγκες, που έχει «το νου του στο παιδί».
Ετσι, τώρα, μετά την κυκλοφορία και την πλατιά συζήτηση της θέσης του ΚΚΕ για το Ενιαίο Δωδεκάχρονο Σχολείο Σύγχρονης Γενικής Παιδείας, το Τμήμα Παιδείας και Ερευνας του ΚΚΕ επεξεργάστηκε τη θέση του Κόμματος για τη φροντίδα, αγωγή κι εκπαίδευση στην προσχολική ηλικία. Πρόταση που αποτελεί εξειδίκευση της προγραμματικής αντίληψης του ΚΚΕ και που για πρώτη φορά - τουλάχιστον από τη δεκαετία του '90 μέχρι σήμερα - εξετάζει ενιαία τις ανάγκες της προσχολικής ηλικίας από το σημείο που τελειώνει η άδεια μητρότητας μέχρι την ηλικία των έξι χρόνων, οπότε το παιδί πηγαίνει στο σχολείο. Μια ηλικία με αναμφισβήτητα πολύ μεγάλη σημασία για τα επόμενα βήματα του παιδιού στη ζωή και για το τι άνθρωπος θα γίνει.
Ετσι, όπως τονίζεται στην εισαγωγή της έκδοσης, «το ΚΚΕ υπερασπίζεται και παλεύει ώστε η διαπαιδαγώγηση, η κοινωνικοποίηση και η ολόπλευρη ανάπτυξη των παιδιών προσχολικής ηλικίας να αναγνωριστούν ως καθολικό δικαίωμα των παιδιών και να γίνει πραγματικότητα με υποχρέωση του κράτους να το παρέχει ποιοτικά, δωρεάν και ενιαία. Αυτό προκύπτει από την ίδια τη σημασία που έχει αυτή η ηλικία για τη συνολική ανάπτυξη του ανθρώπου. Γιατί κατά την περίοδο της προσχολικής ηλικίας, οι κατακτήσεις του παιδιού είναι γοργές και αλματώδεις. Από ανήμπορο βρέφος, που εξαρτάται ολοκληρωτικά από τον ενήλικα, φτάνει στην ηλικία των 6 χρόνων να είναι μια προσωπικότητα που μπορεί πιο αυτόνομα και ανεξάρτητα να σταθεί σε πιο απαιτητικές κοινωνικές συνθήκες, όπως είναι το σχολείο (...) Κατά την προσχολική περίοδο διαμορφώνονται θεμελιώδεις βάσεις για την ανθρώπινη προσωπικότητα».
Οπλο στην πάλη για το «σήμερα» και το «αύριο»
Η έκδοση αυτή μπορεί να αποτελέσει ένα όπλο σήμερα στην πάλη για την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών και σε αυτόν τον τομέα. Οπως σημειώνεται σχετικά στην εισαγωγή της έκδοσης, με την πρότασή του αυτή το ΚΚΕ απευθύνεται «στους γονείς, που είτε αντιλαμβάνονται είτε νιώθουν τη σημασία που έχει η προσχολική περίοδος για την ανάπτυξη των παιδιών τους και παλεύουν μέσα σε αντίξοες συνθήκες για να τους προσφέρουν ό,τι καλύτερο περνά από το χέρι τους. Απευθυνόμαστε στους γονείς που αγωνιούν για το παρόν και το μέλλον των παιδιών τους. Απευθυνόμαστε, επίσης, στους εκπαιδευτικούς τόσο της προσχολικής όσο και της σχολικής Εκπαίδευσης, που νιώθουν άμεσα τη μεγάλη σημασία της Προσχολικής Αγωγής τόσο για την ακόλουθη εκπαιδευτική πορεία των μαθητών όσο και για τη διαπαιδαγώγησή τους (...)
Με την πρότασή μας αυτή φιλοδοξούμε να ανοίξει μια πλατιά και ουσιαστική συζήτηση με τους γονείς, τους σημερινούς και αυριανούς παιδαγωγούς, τις κοινωνικές οργανώσεις. Επιδιώκουμε να γίνει όπλο που φωτίζει τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες και δυνατότητες της εποχής μας και στον ευαίσθητο χώρο της Προσχολικής Αγωγής. Να γίνει όπλο πάλης στον καθημερινό αγώνα για την απόσπαση κατακτήσεων, ανοίγοντας τον όμορφο δρόμο της ανατροπής για να μπορέσουμε εμείς και τα παιδιά μας να αδράξουμε ό,τι πραγματικά μας ανήκει. Ολον τον κόσμο».
Η δομή και τα περιεχόμενα του κειμένου
Το κείμενο δομείται σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος εξετάζει την αστική στρατηγική για την Προσχολική Αγωγή. Πιο συγκεκριμένα, τις δομές Προσχολικής Αγωγής στον καπιταλισμό, τη λειτουργία τους και το περιεχόμενο της παιδαγωγικής πράξης.
Στη συνέχεια, το δεύτερο μέρος αφορά την Προσχολική Αγωγή των σύγχρονων αναγκών και δυνατοτήτων. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζονται η θεμελίωση της αναγκαιότητας της προσχολικής διαπαιδαγώγησης από τους κλασικούς του μαρξισμού και η Προσχολική Αγωγή στη σοσιαλιστική οικοδόμηση, με παρουσίαση της πλούσιας πείρας της ΕΣΣΔ σε αυτόν τον τομέα.
Με βάση όλα αυτά στο κείμενο παρουσιάζεται στη συνέχεια η αντίληψη του ΚΚΕ για την Προσχολική Αγωγή, που βασικό της χαρακτηριστικό είναι ότι μετατρέπει σχεδιασμένα την υπόθεση της διαπαιδαγώγησης των παιδιών αυτής της ηλικίας σε υπόθεση όλης της κοινωνίας κι όχι απλά στενά της οικογένειας, εξηγώντας τα ευεργετικά αποτελέσματα που έχει αυτό για το παιδί, την οικογένεια και την κοινωνία. Με βάση την αντίληψη του ΚΚΕ παρουσιάζονται οι βασικοί άξονες που πρέπει να διέπουν τη λειτουργία της Δομής Προσχολικής Αγωγής, ενώ πιο συγκεκριμένα εξετάζονται η Ειδική Προσχολική Αγωγή, η Πρώιμη Διάγνωση και Παρέμβαση που αφορά τα παιδιά σε αυτές τις ηλικίες. Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι γενικές αρχές και σκοποί που διέπουν το ενιαίο παιδαγωγικό πρόγραμμα της Προσχολικής Αγωγής με βάση την αντίληψη του ΚΚΕ και βασικές πλευρές του, όπως ο ρόλος του παιχνιδιού στη συνολική ανάπτυξη του παιδιού, η φυσική αγωγή, η αισθητική αγωγή, η γνώση της φύσης, η παιδαγωγική αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών. Το τελευταίο κεφάλαιο του δεύτερου μέρους αφορά τη μετάβαση από την Προσχολική Αγωγή στο Ενιαίο Δωδεκάχρονο Σχολείο Σύγχρονης Γενικής Παιδείας.