Άρθρο της Μαρίνας Κυριάκου
Στελέχους του ΚΚΕ στη Χίο
Μετά και τη «διαβούλευση» με εργοδοτικούς φορείς, αλλά και τη συμβιβασμένη πλειοψηφία της ΓΣΕΕ, που έσπευσε να κάνει τις «εποικοδομητικές» της προτάσεις στην κυβέρνηση, κατατέθηκε την περασμένη Παρασκευή στη Βουλή το νομοσχέδιο για τα εργασιακά. Ένα νομοσχέδιο που πλήθος σωματείων εργαζομένων χαρακτήρισε «εκτρωματικό» για τις τεράστιες ανατροπές που φέρνει σε κάποια από τα πιο σημαντικά δικαιώματα των εργαζομένων. Το γεγονός μάλιστα ότι το κείμενο που κατατέθηκε στη Βουλή είναι ακόμα πιο αντιδραστικό από αυτό που αρχικά είχε παρουσιάσει (στις 12 Μάη) ο υπουργός Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κ. Χατζηδάκης, αποδεικνύει για άλλη μια φορά την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης της ΝΔ να να τσακίσει όσα εργατικά- λαϊκά δικαιώματα έχουν απομείνει.
Βασικός στόχος, που υπηρετεί το νομοσχέδιο είναι η αύξηση του απλήρωτου χρόνου εργασίας και η παραπέρα μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης, ισχυροποιεί το αντεργατικό νομικό οπλοστάσιο που έχουν διαμορφώσει, μέχρι σήμερα, όλες οι κυβερνήσεις. Σαν οδοστρωτήρας έρχεται να παραμερίσει εμπόδια, για να διευκολύνει τους εργοδότες να εφαρμόζουν τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας που ήδη προβλέπεται από τον αντεργατικό νόμο του ΠΑΣΟΚ (3986/2011), ενώ πριν από αυτό υπήρχαν κι άλλοι νόμοι επίσης του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Τη δική του συμβολή στην επίθεση ενάντια στα εργατικά δικαιώματα είχε και ο ΣΥΡΙΖΑ, που ως κυβέρνηση με τον νόμο 4498/2017, μετέφερε την ευρωενωσιακή Οδηγία 2003/88/ΕΚ, που αφορά στην οργάνωση του χρόνου εργασίας στην ελληνική νομοθεσία, εισάγοντας για πρώτη φορά ακόμα και τις «παρεκκλίσεις» που αυτή προβλέπει. Ήταν ο νόμος για το ωράριο των νοσοκομειακών γιατρών, με τον οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ «φύτεψε» στην Ελλάδα τη «διευθέτηση» και με «ατομική συμφωνία», για την οποία μάλιστα σήμερα σκίζει τα ρούχα του.
Μια ακόμα πλευρά αυτού του εκτρωματικού νομοσχεδίου είναι ότι τα νέα μέτρα που προβλέπει είναι προϋπόθεση για την ένταξη της Ελλάδας στο Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ, και αποδεικνύουν κάτι που οι εργαζόμενοι έχουν αρχίσει να ζουν όλο και πιο έντονα στο πετσί τους, ότι δηλ. η καπιταλιστική ανάκαμψη απαιτεί μια ζωή κόλαση, με ένταση της εκμετάλλευσης, όπως η τηλεργασία, με μεγέθυνση του απλήρωτου χρόνου εργασίας.
Ειδικότερα το νομοσχέδιο προβλέπει τα εξής:
• Με τη «διευθέτηση» του χρόνου εργασίας, καταργείται το 8ωρο, επιβάλλεται 10ωρο, οι δύο τουλάχιστον επιπλέον ώρες εργασίας θα είναι χωρίς αμοιβή και η υπερωριακή εργασία θα «ανταλλάσσεται» με ρεπό σε χρονική στιγμή που βολεύει την επιχείρηση. Βέβαια είναι γεγονός ότι η φθορά στον οργανισμό και η διάλυση της οικογενειακής ζωής που θα επιφέρει η υπερωριακή εργασία, δε μπορεί να περιμένει το πότε θα συμφέρει τον εργοδότη (δηλ. μια περίοδο μειωμένης απασχόλησης) για να αναπληρωθούν! Το νέο καθεστώς θα μπορεί να επιβάλλεται με ατομική σύμβαση, (δηλ. με το πιστόλι στον κρόταφο) ακόμα κι αν το συνδικάτο του χώρου διαφωνεί και δεν υπάρχει συλλογική συμφωνία.
• Οι υπερωρίες αυξάνονται σε 150 ετησίως (από 96 στη μεταποίηση και 120 στις υπηρεσίες σήμερα) τις οποίες μονομερώς θα μπορούν να επιβάλλουν οι επιχειρήσεις, ενισχύοντας το οπλοστάσιο της υπερεκμετάλλευσης και της δουλειάς «ήλιο με ήλιο», όμως και αυτό το όριο μπορεί να ξεπερνιέται όταν επικαλούνται «επείγουσας φύσης εργασία». Μάλιστα, η αύξηση των υπερωριών θα έρχεται στους εργοδότες και πιο φθηνά, καθώς μέχρι τις 150 ώρες ο εργαζόμενος θα αμείβεται με προσαύξηση μόλις 40%, ενώ με το ισχύον καθεστώς για πάνω από τις 120 ώρες η προσαύξηση είναι 60%. Ταυτόχρονα τίθεται ως ημερήσιο όριο νόμιμης υπερωρίας οι 3 ώρες, που αθροιζόμενο με τη μία (1) υποχρεωτική ώρα υπερεργασίας και το 8ωρο, θα οδηγήσει σε 12ωρη εργάσιμη μέρα, κάτι που άλλωστε προβλέπεται στις σχετικές ευρωπαϊκές Οδηγίες.
• Επιβάλλεται πρόσθετη απασχόληση και στους μερικώς απασχολούμενους, που όχι μόνο πρέπει να την παρέχουν αν τους ζητηθεί από την επιχείρηση, αλλά θα μπορεί να γίνει όχι συνεχόμενα στη βάρδιά τους, αλλά αφού μεσολαβήσει κενό. Έτσι, ο εργαζόμενος θα προσλαμβάνεται για 4ωρο με αμοιβή ένα ξεροκόμματο και θα είναι αναγκασμένος να βρίσκεται στο δρόμο όλη μέρα με διακεκομμένες «υπερωρίες»!
• Παράλληλα, ορίζεται ρητά ότι «το διάλειμμα δεν αποτελεί χρόνο εργασίας», ενώ την ίδια στιγμή και με το νόμο δεν επιτρέπεται να είναι μεγαλύτερο από τα 30 λεπτά.
• Ξηλώνεται παραπέρα το δικαίωμα στην κυριακάτικη αργία, αφού δεκάδες κλάδοι και χιλιάδες εργαζόμενοι θα υποχρεώνονται να εργάζονται και αυτή τη μέρα, δίπλα σε όσους ήδη ισχύει.
• Κατοχυρώνεται η ασυδοσία στις επιχειρήσεις να απολύουν κατά το δοκούν και πιο φθηνά. Με μια σειρά διατάξεις, αίρεται οποιαδήποτε προστασία των θέσεων εργασίας. Ακόμα και στην περίπτωση που ο απολυμένος δικαιωθεί από τα δικαστήρια, δίνεται στον εργοδότη η δυνατότητα, έναντι κάποιου λιγοστού αντιτίμου, να μην ξαναπροσλάβει τον απολυμένο. Μάλιστα, εκτός της απώλειας της εργασίας του εργαζόμενου, αυτό σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει και σε χρηματικές απώλειες συγκριτικά με τους μισθούς υπερημερίας που θα λάμβανε έπειτα από μια θετική δικαστική απόφαση. Επιπλέον ο απολυμένος χάνει και το δικαίωμα στην ασφαλιστική κάλυψη για την περίοδο της υπερημερίας. Σε πιο φθηνές απολύσεις για τις επιχειρήσεις οδηγεί και η διάταξη με την «προμήνυση καταγγελίας» της σύμβασης.
• Βαθιά αντεργατικές είναι και οι διατάξεις για την τηλεργασία, καθώς το «δικαίωμα στην αποσύνδεση», που υποτίθεται ότι διασφαλίζεται στον εργαζόμενο, είναι ο φερετζές για να περάσει όλο το νομοθετικό πλαίσιο που μονιμοποιεί και επεκτείνει στο έπακρο τη νέα αυτή μορφή «ευελιξίας», που ωφελεί τους εργοδότες και αυξάνει την εντατικοποίηση της εργασίας, σβήνοντας τα όρια μεταξύ εργάσιμου και μη εργάσιμου χρόνου. Μάλιστα, το νομοσχέδιο δεν κατοχυρώνει την υποχρέωση του εργοδότη να παρέχει τον εξοπλισμό, αφού δίνει τη «δυνατότητα» στον εργαζόμενο να τον παρέχει αυτός..! Επιπλέον, πρόβλημα υπάρχει και με τον ασαφή όρο περί «τηλετοιμότητας» του εργαζόμενου, ενώ με μια πρωτοφανή διάταξη αφαιρείται από τον εργοδότη η ευθύνη για την προστασία της Υγείας και της επαγγελματικής ασφάλειας του εργαζόμενου με τηλεργασία και φορτώνεται στον ίδιο τον εργαζόμενο.
• «Ψαλιδίζει» και τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας. Σύμφωνα με σχετική διάταξη, οι όροι Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας ή Διαιτητικών Αποφάσεων που δεν θα κωδικοποιηθούν σε μια νέα ΣΣΕ ή ΔΑ παύουν να έχουν ισχύ. Με τον τρόπο αυτό η κυβέρνηση «μηδενίζει το κοντέρ» για λογαριασμό της εργοδοσίας και όροι παλιότερων συμβάσεων που εφαρμόζονται από χρόνια, σταματούν να έχουν ισχύ αν δεν συνομολογούνται σε κάθε νέα σύμβαση. Με τον τρόπο αυτό δίνεται όπλο στους εργοδότες να θέσουν υπό αμφισβήτηση οποιοδήποτε όρο εργασίας είχαν κατακτήσει οι εργαζόμενοι στην πορεία χρόνων.
• Καταργεί το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας και στη θέση του συγκροτεί μια «Ανεξάρτητη Αρχή» ώστε οι κυβερνήσεις να μην είναι υπόλογες για τις πράξεις και τις παραλείψεις μιας τέτοιας υπηρεσίας, την ίδια στιγμή που η εργοδοσία έχει απεριόριστες προσβάσεις σε τέτοιου είδους κρατικούς μηχανισμούς.
Κι επειδή ακριβώς όλα τα παραπάνω θα κάνουν καθεστώς την εργασιακή ζούγκλα και την πλήρη ασυδοσία του κάθε εργοδότη, στο ίδιο νομοσχέδιο παίρνονται μέτρα για να αποδυναμωθεί η δυνατότητα του εργαζόμενου να αντιδράσει, ώστε να μείνει έρμαιο στις ορέξεις της εργοδοσίας. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που προβλέπει μέτρα που αφενός χτυπάνε τη λειτουργία των σωματείων (όπως το ηλεκτρονικό φακέλωμα κι η υπονόμευση της ζωντανής διαδικασίας των σωματείων, μέσω της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας και της δυνατότητας για την πιο άμεση παρέμβαση της εργοδοσίας στη λειτουργία των σωματείων). Απ’ την άλλη, επιτίθεται στο απεργιακό δικαίωμα, αφαιρώντας από τις δευτεροβάθμιες οργανώσεις τη δυνατότητα να καλύπτουν απεργιακά τους εργαζόμενους που δίνουν μάχη με την εργοδοσία, αλλά και με την πρόβλεψη για μεγάλους κλάδους της «ελάχιστης παροχής υπηρεσιών». Ταυτόχρονα, και με μια άλλη διάταξη φορτώνει στα σωματεία και στους συνδικαλιστές και την αστική ευθύνη για μια απεργία, υπό το πρόσχημα «βίαιων ενεργειών», δίνοντας πρόσθετα όπλα στην εργοδοσία να τα εξοντώσουν και οικονομικά και παρέχοντας κάλυψη σε κάθε είδους προβοκάτορες και τσιράκια της εργοδοσίας για να ποινικοποιείται η συνδικαλιστική δράση.
Απέναντι στον πόλεμο που κήρυξε η κυβέρνηση, η ΕΕ και το κεφάλαιο στην εργατική τάξη, δεν υπάρχει δεύτερη σκέψη. Όλοι στη μάχη για να ανατραπεί το αντεργατικό τερατούργημα, να καταργηθούν όλοι οι αντεργατικοί νόμοι, να διεκδικήσουμε πραγματικά σύγχρονα δικαιώματα, σταθερό ημερήσιο εργάσιμο χρόνο, 7ωρο - 5ήμερο - 35ωρο, περισσότερη ζωή.
Η δύναμη κάθε εργαζόμενου είναι στην οργάνωση και τον συλλογικό αγώνα. Κανένας μόνος του - Καμία μόνη της! Η οργάνωση στα σωματεία, η συμμετοχή στις μαζικές, συλλογικές διαδικασίες τους, η συμμετοχή στους συλλόγους σπουδαστών της μαθητείας και της κατάρτισης, στους φοιτητικούς συλλόγους, είναι τα όπλα των εργαζομένων και της νεολαίας. Η ελπίδα βρίσκεται στον δρόμο της ανατροπής! Όλοι στην απεργία την Πέμπτη 10 Ιούνη στην Πλατεία Βουνακίου.
